छावा : चित्तथरारक विक्की कौशल चा दमदार अभिनय

१४ फेब्रुवारी २०२५ ला दिग्दर्शित छावा हा हिंदी चित्रपट प्रदर्शित झाला.लक्ष्मण उतेकर दिग्दर्शित छावा,हा एक ऐतिहासिक चित्रपट असून शिवाजी महाराजांचे पुत्र संभाजी महराज यांच्या जीवनावर आधारित आहे.लक्ष्मण उतेकरांनी खूपच छान पद्धतीने हा चित्रपट बनवला आहे.जो प्रेक्षकांनी नक्कीच बघावा.अभिनेता विक्की कौशल महाराजांच्या भूमिकेत असून राष्मिका मंदना पत्नी च्या भुकेत आहे.तसेच अक्षय खन्ना अभिनित हा चित्रपट मराठा साम्राज्याच्या संघर्षांच्या आणि विजयांच्या पार्श्वभूमीवर उलगडतो, भारतीय इतिहासातील एका महत्त्वाच्या कालखंडाचा सिनेमॅटीक अनुभव देते. लक्ष्मण उतेकर दिग्दर्शित छावा  हा चित्रपट नक्कीच सर्वांनी बघावा.

छावा ची कथा

छावा मध्ये छत्रपती संभाजी महाराजांचे जीवन आणि राज्यकारभार, त्यांचे शौर्य, नेतृत्व आणि त्यांच्या कार्यकाळात आलेल्या आव्हानांवर प्रकाश टाकण्यात आला आहे. अक्षय खन्ना याने साकारलेल्या औरंगजेबापर्यंत शिवाजी महाराजांच्या निधनाच्या बातमीने चित्रपटाची सुरुवात होते. मराठा साम्रज्याची स्थापना करून मराठी वैभव महराजांनी यशोशिखरावर नेले होते. परंतु महाराजांच्या निधनानंतर मुघलांना वाटले कि  दख्खनमध्ये आपले साम्राज्य वाढवायचे असेल तर ते आता छत्रपती शिवाजीचे महराजांचे पुत्र छत्रपती संभाजी महाराजांना  कैद करून मराठा सल्तनत काबीज करावे परंतु त्यांना हे ठाऊक नव्हते कि ते वाघाच्या गुहेत प्रवेश करत आहे.

छावा पुनरावलोकन

शिवाजी सावंत लिखित छावा या कादंबरीवर आधारित हा सिनेमा आहे. हे शंभू राजे (विकी कौशलने) यांच्या शौर्याचा गाथा या चित्रपटात आहे. महाराजांचा घात हा त्यांच्याच माणसांनी केला आहे. औरंगजेबाने (अक्षय खन्ना) पकडलेला आणि निर्दयपणे मारलेला शिवाजीचा मुलगा असण्यापेक्षाही बरेच काही आहे. मराठ्यांच्या गादीवर बसलेल्या नऊ वर्षांत त्याला त्याच्या लोकांकडून मोठ्या प्रमाणावर आदर का वाटला आणि प्रतिस्पर्ध्यांची भीती का वाटली यावर हा चित्रपट प्रकाश टाकतो.

आपल्या वडिलांच्या नुकसानीमुळे अजूनही त्रस्त होऊन, संभाजी आणि सेरसेनापती हंबीरराव मोहिते (आशुतोष राणा) यांनी त्यांच्या नाकाखाली मुघलांचा किल्ला बुऱ्हाणपूरवर आक्रमण केले. त्यानंतरच्या नऊ वर्षांमध्ये संभाजींनी मुघलांच्या विस्ताराच्या योजना पायदळी तुडवून त्यांना त्यांच्या बाजूने कापले. संगमेश्वरमध्ये त्यांच्या जवळच्याच माणसांनी हल्ला करून त्यांच्याशी विश्वासघात केला.

दिग्दर्शक लक्ष्मण उतेकर मोठ्या प्रमाणावर हा ऐतिहासिक चित्रपट तयार केला असून. या चित्रपटाला जे  जीवनावश्यक आकर्षण आहे. चित्रपटाची सुरुवात वचन आणि ग्रँड स्लो एंट्रीने होते. हे ॲक्शन सीक्वेन्स आणि गाण्यांच्या कोलाजसारखे वाटते. उलगडणाऱ्या घटनांभोवतीचा तणाव किंवा शोधाची भावना तुम्ही चुकवता. ए.आर. रहमानची गाणी आणि पार्श्वभूमी स्कोअर कथा आणि संवादांना मागे टाकत कथानक चालते . दिग्गज संगीतकाराचे ‘आया रे तूफान’ त्याच्या क्लासिक महाराष्ट्रीयन नाशिक ढोल ताशासह एक विजेता आहे परंतु उर्वरित ट्रॅक चित्रपटाच्या सेटिंग किंवा थीमला पूरक नाहीत. प्रणयरम्य क्रमांक ‘जाने तू’ हे एक स्वतंत्र गाणे म्हणून सुंदर आहे परंतु चित्रपटात ठेवल्यावर ते तुम्हाला दूर फेकून देते कारण ते त्या काळासाठी खूपच समकालीन वाटत होते. पियानो पैठणीसोबत जात नाही. अजय अतुल अशा कथेसाठी अधिक योग्य असता का असा प्रश्न तुम्हाला पडू शकतो.

चित्रपटाचा आत्मा उत्तरार्धात आहे आणि इथेच छावा खऱ्या अर्थाने पकड घेतो आणि थरारक होतो. कथेचा वेग वाढतो, भावना योग्य होतात आणि संपूर्ण उत्कृष्ट क्लायमॅक्समध्ये संभाजी एकट्याने मुघलांशी लढताना दिसतो. “कुट्टे के पिल्लों से, शेर का बच्चा नही भाग जाता” हे लेखन नाटक आणि उत्सवी थीम वाढवते. लढाईची दृश्ये उत्तम प्रकारे कोरिओग्राफ केलेली आहेत आणि ती साकारली आहेत. चित्रपटाचा शेवटचा भाग उत्कृष्टपणे शूट करण्यात आला आहे आणि तो थिएटरमध्ये पाहण्यास पात्र आहे.

सर्वात शेवटी, हा चित्रपट विकी कौशलचा आहे आणि या शीर्षकाच्या भागासाठी त्याने आपले रक्त, घाम आणि अश्रू दिले आहेत असे म्हणणे योग्य आहे. तो त्याच्या आतील क्रोधाला जागवतो, त्याचा रुद्र अवतार ताब्यात घेऊ देतो आणि प्रत्येक दृश्यात वाघाप्रमाणे गर्जना करतो, तुमचे अविभाजित लक्ष वेधून घेतो. ही त्याची आजपर्यंतची सर्वोत्कृष्ट कामगिरी आहे आणि त्याच्यापेक्षा चांगली कामगिरी कोणीही करू शकले नसते. अक्षय खन्ना आणि त्याचे वन-लाइनर्स प्रभावी आहेत. त्याचे मेकअप आणि विस्तीर्ण कृत्रिम कार्य शीर्षस्थानी जात असतानाही त्याला ताजेतवाने कमी केले जाते. कवी कलशच्या भूमिकेसाठी अभिनेता विनीत कुमार सिंग हा एक उत्तम कास्टिंग पर्याय आहे. विकीसोबतच्या त्याच्या संभाषणातून चित्रपटातील काही उत्कृष्ट दृश्ये आहेत.

महिलांना पडद्याइतकी जागा मिळत नाही. महाराणी सोयराबाईच्या भूमिकेत अत्यंत प्रतिभावान दिव्या दत्ता यांची प्रभावी उपस्थिती आहे आणि ती अधिक क्षुल्लक भूमिकेसाठी पात्र आहे. रश्मिका मंदान्ना हा भाग दिसतो पण तिची भाषा, उच्चार आणि भावना योग्य होण्यासाठी धडपडते.

छावाची उत्कृष्टता त्याच्या आकर्षक उत्तरार्धात आणि कमालीचा कळस आहे. विकी कौशल चित्तथरारक आहे कारण त्याने संभाजी महाराजांचे शौर्य आणि स्वराज्याची ही त्याची आवड होती. रहमानच्या संगीतापेक्षा चित्रपटाने त्याच्या ठोस कथेवर अधिक भरवसा  आणि विश्वास ठेवला पाहिजे अशी तुमची इच्छा असेल परंतु तसे नाही.

लक्ष्मण उतेकरांचे दिग्दर्शन

लक्ष्मण उतेकरांनी याआधी टपाल,  लुका छीप्पी,मिमी, तसेच झरा हटके झरा बचके या चित्रपटांचे दिग्दर्शन केले. छावा हा ऐतिहासिक चित्रपट त्यांनी पहिल्यांदाच दिग्दर्शित केला.विकी कौशलने छत्रपती संभाजी महाराजांच्या व्यक्तिरेखेची तीव्रता आणि सखोल वाहवा आहे.

दिग्दर्शक लक्ष्मण उतेकरांनी या ऐतिहासिक चित्रपटाचे भव्यतेने कथन केले आहे. चित्रपटाचा वेग मात्र वादाचा मुद्दा ठरला आहे. काही समीक्षक चित्रपटाच्या तीव्रतेचे कौतुक करतात, तर इतरांना वाटते की ते पात्रांच्या गुंतागुंत आणि ऐतिहासिक संदर्भांमध्ये खोलवर जाऊ शकले असते. इंडियन एक्स्प्रेसने निरीक्षण केले की हा चित्रपट “अत्यंत-मोठा, अति-हिंसक आणि थकवणारा आहे,” जो अधिक सूक्ष्म दृष्टिकोनाची गरज सूचित करतो.

छायांकन आणि संगीत

छावा ची सिनेमॅटोग्राफी दृश्यास्पद आहे, मराठा साम्राज्याची भव्यता आणि युद्धाच्या सीक्वेन्सची तीव्रता प्रभावीपणे टिपणारी आहे. टाइम्स ऑफ इंडियाने चित्रपटाला 5 पैकी 3.5 स्टार देऊन आणि त्याचा “उत्तम क्लायमॅक्स” हायलाइट केल्यामुळे चित्रपटाचे ॲक्शन सीक्वेन्स विशेषतः उल्लेखनीय आहेत. तथापि, काही समीक्षकांना असे वाटते की चित्रपटाचा ॲक्शन वर अवलंबून राहणे काहीवेळा त्याच्या नाट्यमय घटकांवर छाया टाकते. हिंदुस्तान टाईम्सने नमूद केले की “गोर आणि कृतीवर जास्त अवलंबून राहणे या कालखंडातील महाकाव्याच्या नाटकावर मात करते.

म्युझिकल स्कोर, ए.आर. रहमान, चित्रपटाच्या एपिक स्केलला पूरक आहे. तथापि, काही समीक्षकांना असे वाटते की संगीत नेहमीच चित्रपटाच्या टोनशी जुळत नाही. टाईम्स ऑफ इंडियाने नमूद केले आहे की चित्रपटाने “रहमानच्या संगीतापेक्षा तिच्या ठोस कथेवर अधिक विश्वास ठेवला आणि त्यावर विश्वास ठेवला, जे मोठ्या प्रमाणात स्थानाबाहेरचे वाटते.”

समीक्षकांचा संमिश्र प्रतिसाद

छावा ला समीक्षकांकडून संमिश्र प्रतिसाद मिळाला असून चित्रपटातील अभिनय आणि व्हिज्युअल साठी कौतुक केले जात आहे. रेडिफने चित्रपटाला 5 पैकी 4 स्टार दिले, छावा ऐतिहासिकदृष्ट्या अर्धवट बनलेल्या चित्रपटासाठी 2 स्टार दिले, परंतु केवळ छत्रपती संभाजी महाराजांवर चित्रपट बनवण्याच्या प्रयत्नासाठी 4 स्टार मिळाले.” त्याचप्रमाणे बॉलीवूड हंगामाने सुद्धा या चित्रपटाला 5 पैकी 4 स्टार दिले आहेत.

तर दुसरीकडे काही समीक्षकांनी चित्रपटाच्या त्रुटीकडे लक्ष देऊन इंडियन एक्सप्रेसने त्याला 5 पैकी 2.5 स्टार दिले, आहेत. “लक्ष्मण उतेकर यांच्या अति-लाउड, अति-हिंसक आणि थकवणाऱ्या चित्रपटात विकी कौशल पूर्णपणे वचनबद्ध आहे एन.डी.टी. व्ही. ने या चित्रपटाला 5 पैकी 2.5 स्टार दिले, “छत्रपती संभाजी महाराजांना आदरांजली वाहण्यासाठी या चित्रपटात जी टॉप-हेवी ट्रीटमेंट आहे त्यापेक्षा जास्त खोल  आहे.

निष्कर्ष

दिनेश विजन निर्मित व लक्षण उतेकरांचा हा चौथा चित्रपट आहे. छत्रपती संभाजी महाराजांची कथा रुपेरी पडद्यावर आणण्याचा एक महत्त्वाचा प्रयत्न म्हणून छावा मध्ये उभारण्यात आला आहे.खास करून विक्की कौशल च्या अभिनयासाठी चित्रीकरणासाठी  आणि त्याच्या व्हिज्युअल भव्यतेसाठी या चित्रपटाने  प्रशंसा मिळवली आहे, परंतु नाटकापेक्षा त्याच्या वेगवानपणा आणि कृतीवर अवलंबून राहण्यासाठी टीकेलाही सामोरे जावे लागले आहे. ऐतिहासिक नाटकांमध्ये स्वारस्य असलेल्या प्रेक्षकांसाठी, “छावा” एक आकर्षक, तसेच  सिनेमॅटिक अनुभव आहे.त्यामुळे लक्षमण उतेकर दिग्दर्शित,विक्की कौशल,रश्मिका मंदना,अक्षय खन्ना,आशुतोष राणा अभिनित हा चित्रपट एकदा चित्रपट रसिकांनी बघावा.